וואס זאגט איר?

[יואלישל]

וואס זאגט איר?

וואס זאגט דא דער עולם צו דער חרדיש-יידישער פרעסע?

 

[דער משכיל]

ליידיגע צייטונגען

בלי תוכן-תרבות

 

[גאטליעב]

וואָס מיינט עס "חרדיש-יידישע פרעסע?

 

[יואלישל]

פשוטו כמשמעו

ביי די חרדישע יידן איז פאראן א פרעסע, פונקט ווי ביי די וועלטלעכע יידן. ביישפילן? "דער איד", "די צייטונג", "דער בלאט", "מעלות", און נאך.

 

[גאטליעב]

איז דאָס אַן ערנסטער ציַיטונג?

אָדער נאָך אַ ביליגע פאַטשקעוויל? אונד ווו אין (אין וועלכע לענדער) פערשפרייט מען דאָס ציַיטונג?

 

[יואלישל]

כמיין אז איבעראל

די דערמאנטע דריי אויסגאבעס (און נאך עטלעכע) ווערן צעשיקט, אחוץ די פאראייניגטע שטאטן, אין עטלעכע דרום-אמעריקאנער לענדער, ענגלאנד, אוסטראליע, ארץ ישראל, קאנאדע.

 

[יואלישל]

צייטונג? פאשקעוויל?

ווענדט זיך וועלכע צייטונג, ווענדט זיך ווי א וואך, ווענדט זיך וואס ווערט אלס אריינגערעכנט אין כלל פון פאשקעווילן...

 

[נועם סטאריק]

אין קען די צייטונגען

קענסט אפשר שרייבן א פאר ווערטער וועגן דער "מעלות"?

 

[יואלישל]

וועגן "מעלות"

"מעלות" איז מאנאטלעכער זשורנאל, וואס גיט זיך אפ אין גרויסנטייל מיט דער חרדישער פאמיליע. דאס נעמט אריין שלום-בית, חינוך, און אנדערע. "מעלות" פארמאגט אויך ארטיקלען אויף פארשידענע געביטן, א שטייגער ווי היסטאריע, נאוועלן, הומאר, קלענערע קוריאזן פון לעבן, און אן אפטיילונג - הגם א באשרענקטע - וועגן דער יידישער שפראך. "מעלות" טיילט זיך אויס פון דעם רוב אנדערע חרדיש-יידישע אויסגאבעס, מיט דעם וואס זי איז מקפיד אויף דער גראמאטיק פון יידיש-לשון. סוואלט געווען א גוזמא צו זאגן, אז זי איז פולקאם אויף דעם געביט. דערפאר גיט זי אבער אכט דערויף אין פרינציפ. "מעלות" איז אויך געשריבן אין א גרינגער, פערפעקטער שפראך: קורץ, שארף און צו דער זאך.

 

[דער משכיל]

נועם "מעלות" זה בלי תוכן

זה יותר על יהדות-מנהגים וכדומה (כמובן שיש איזה מדור של טבע , אבל קצר) יש ירחון חודשי חדש שיוצא לאור ביידיש על ידי החרדים בניו-יורק בשם "דער שטערען" זה משהו משהו מומלץ בחום לקרוא אם אתה מעניין אכתוב קצת מחר על "דער שטערען" רק תגיד אם אתה מעניין בכלל

 

[מוזר]

היינט, במחילת כבודך הרמה

רעדסט שטותים. איך האב פון לאנג געוואלט ארויפלייגען עפעס וועגען מעלות אבער איך האב נישט צוטריט צו א סורק (און ס'דא קליינקעפיגע פראבלעמען פון זכויות יוצרים) אבער איך האב דוקא יא הנאה דערפון

 

[נועם סטאריק]

קענסט סקאנירן א זייטל

 

[מוזר]

איך האב נישט פון וואנעט (עיי"ל)

 

[דער משכיל]

מעלות ???????????? מוזר

זאג מיא איין זאך וואס די ביסט געוואר געווארן פין דארט ?????????????????? זה בלי תוכן חוץ מרעיונות למה נקרא חגש שבועות בשם זה ?!!!!!

 

[יואלישל]

אבי גערעדט

די ארטיקלען איבער שלום-בית און חינוך, צום ביישפיל, זענען וואונדערבאר. אזוי איז עס אויך מיט די ארטיקלען איבער היסטאריע און דאס גלייכן. איך האב דעם פארגעפיל, אז ווען די ארטיקלען וואלטן דערשינען אין א וועלטלעך-יידישער אויסגאבע, וואלסטו זיי באוואונדערט... דיין געדאנקענגאנג פירט דיך צו טראכטן ווי א זעלבסטהאסער. מען דארף נישט זיין שמאלקעפיק.

 

[אַפּיקורס]

דווקא איז ער יא גערעכט

ס'האט מיר א חבר אמאל געזאגט אז מעלות איז פאר פאפענע װײבער. נאך לײנען דער זורנאל א פאר חודשים בין איך מיט אים מסכים חוץ אז פאפענער מענער װעלן זיך אױך מחייה זײן. די ארטיקלן זענען װונדערבאר פאר אײנער װאס װײסט נישט בעסער. די היסטאריע אַרטיקלן זענען װאָס יעדער זורנאַל דריקט װען ס'פעלט זײ סחורה. לארד גארדן, דער גר צדק פון װילנא, דער חתם סופר און ספיר אד"ג. די חינוך און שלום בית ארטיקלן זענען פונעם זעלבן שטאף. אײן זאָך מוז איך זײ געבן קרעדיט אז זײ זוכן צו פארברײטערן די געטו װענט און אין די בריעוו דערקענט זיך אז די מער רעאקציאנערע עלעמענטן האבן דערפון פאראיבל. יואלישל זאגזע אבער דיין יידיש איז נישט קיין װיליאמבורגע/קרית יואלישע יידיש. דײן װאקאבולאר צו רײך און דער קודש אינהאלט צו ארעם. נו זאגזע נאר אין װעלכע פרעמדע פעלדער האסט דו געפאשעט? איך מיז אױך צולײגן אז ס'פאסט נישט זאלסט באשולדיקן װעס עס איז נישט מיט דיר מסכים אז ער האט זיך פיינט. מען קען אזױ אױך זיך קריגן. א. נאך איין זאך. אפשר קענסט דו אונז געבן א נומער אדער אימייל פאר דער שטערן. כאב עס נאך נישט געהאט די זכייה צו זען.

 

[יואלישל]

פאפענער מענער און פאפענער ווייבער

איך פארשטיי נישט וואס דו זאגסט. אויב "מעלות" איז אינטערעסאנט בלויז פאר פאפענער ווייבער, דעמאלט מיט וואס פארברייטערט זי די געטא-ווענט? מיין מיינונג האב איך שוין פריער דערמאנט, אז דער אינהאלט פון "מעלות" איז לויט איר קליענטור - שטרענג-חרדיש. אבער די שפראך איז שיין און פליסיק, און אויך דער יידיש איז גאנץ נישקשהדיק. אין דעם הינזיכט האב איך יענעם באשולדיקט, אז ער ווערט געטריבן פון זעלבסטהאס, ווייל אויסער ליידיקע פראזן האט יענער מיט גארנישט מיך אפגעענטפערט. צום באדויערן פארמאג איך נישט קיין סקאנער און קען דערפאר נישט אריינברענגען "דער שטערן" אין קאמפיוטער. קענסט אבער אבאנירן צו באקומען אים אויף דער פאסט.

 

[דער משכיל]

תשמע יואליש

אין לי טעם להתווכח על מציאות ! אקווה שזה לא אישית לך , כמו שאמרתי קודם המדור במעלות של נפלאות הבריאה זה דרך אגב , (לשפר הירחון) היסטוריה זה רק של תלמידי בעש"ט וכדומה אני אין לי מה לקרוא שם !!!!! אצלי זה מ ש ע מ םםםםםםםםםםם משא"כ דער שטערן האט א רייכע אינהאלט !

 

[יואלישל]

"מעלות" און "דער שטערן"

הער, מיסטער משכיל. קודם כל זיי קלאר, אז איך נעם נישט "מעלות" פערזענלעך. אינגאנצן נישט! איך לייען "דער שטערן" יעדן חודש פון דעקל צו דעקל און האב פון אים גרויס הנאה. איך האב נאר געברענגט "מעלות" ווי א ביישפיל פון א פרומען זשורנאל וואס איז רייך, פראפעסיאנאל און אינטערעסאנט. דו האלטסט אז נישט? כל הכבוד! פאראן אבער אזעלכע וואס פארשטייען צו א גוט יידיש ווארט, און האבן יא ליב די "מעלות". און נאכאמאל: איך בין נישט מחולק מיט דיר וועגן "דער שטערן". ער איז וואונדערבאר!

 

[אַפּיקורס]

טו אַ מצווה

און געב אונז אַ טעלעפאָן נומער, אָדער אימײל װי מען קען זיך מיט זײ פאַרבונדן.