תמונות מדהימות - גם ביידיש

קערבאלע

New member
|המס´איז בכלל נאך א פארום פון יידיש

רבותי און גבירותי, ס´קומט אונדז מזל-טוב! פריינד גרינבערג האט -- לפּחות פאר א טייל פון אונדז -- אנטפּלעקט א נייעם פארום אויף און וועגן יידיש. דער פארום הייסט "דער יידישע בלאט" (טאקע לויט דער מער-ווייניקער היינטצייטיקער חרדישער גראמאטיקע און ניט ווי עס וואלט געהייסן אויפן ליטערארישן יידיש "די אידישע [אדער: די יידישע] בלאט"). גיט א קוק אריין אהין אויף: http://www.hydepark.co.il/hydepark/forum.asp?forum_id=1472 עס נעמט אביסל צייט ביז דער גאנצער עסק קריכט ארויף אויפן עקראן, אבער ס´איז בפירוש כדאי! אגב עס איז דא נאך א פארום פון יידיש אבער ער איז אין דער אמתן נאר פאר די רוסיש-רעדנדיקע. עס געפינט זיך אויף: http://www.jewniverse.net/modules.php?op=modload&name=News&file=index נאך בעסער קוקט אריין אויף: http://www.jewniverse.net/modules.php?op=modload&name=Forum&file=index אבער מע מוז דארטן בפירוש קענען לייענען און פארשטיין רוסיש. און דאך, טאמער כאפּט איר זיך אהין אריין וועט איר צומאל דארט געפינען אויך בריוולעך און לענגערע מעלדונגען מיט אפּהאנדלונגען אויף יידיש (אמאל טראנסקריבירטערהייט אבער זייער אפט טאקע מיט אונדזערע אותיות). עס זענען אויף יענעם וועב-זייטל, וואו עס געפינט זיך דער יידיש פארום, פאראן אויך זייער ערנסטע לעקציעס פון יידיש-לימוד. בכלל די אנפירער און א טייל אקטיווע קארעספּאנדענטן פון יענעם פארום זענען זייער ערנסטע קענער פון יידיש, פון געשיכטע און פון רוסישער קולטור. עס פעלט זיי צומאל אויס א ביסל מער גרינטלעך וויסן אויף א ריי געביטן פון יידישער קולטור און ליטעראטור, אבער ערשטנס איז ניט זייער שולד און ס´איז זיכער א צייטווייליקער בלויז, און צווייטנס איז זייער באהאוונטקייט אין יידישער פילאלאגיע און שפּראכקענטעניש זייער אן ערנסטע (לפּחות ביי דריי, פיר פון זיי). דאס זענען, פארשטייט זיך, רוסישע יידן, אפּנים גאנץ יונגע נאך, וואס לעבן אין אמעריקע -- דאכט זיך אין בארא-פּארק. און להיפּוך צו א טייל פון אונדזערע חברה וואס שטאמען אפּ פון פרומע און מסתמא אויך חרדישע סביבות, קומען זיי פון סאוועטישע סביבות וואס זענען געווען לחלוטין אפּגעפרעמדט פון דער טראדיציאנעלער יידישקייט און דעריבער טאקע ווערן זיי אדער זענען שוין למעשה געווארן גוט פרום און גאנץ ערנסט פארחרדיזירט [אדער: פארחרדישט]. אגב, עס זעט אויס אז דער ניו-יארקער אנפירער פונעם יידישן פארום ביים HYDEPARK (זעט וועגן דעם אויבן) איז אויך א פרומער ניו-יארקער, אפּנים א חרדי וואס זוכט אבער א שטיקל ברייטערן קאנטאקט מיט פארשידענע יידישיסטן און ער איז אויך אפּנים שטאלץ מיט די גרויסע דערגרייכונגען פון דער מאדערנער יידישער קולטור און ליטעראטור פון זינט דער צווייטער העלפם 19טן יארהונדערט. צום סוף, איינער פון די רוסיש-שפּראכיקע יידישיסטן פונעם יידיש פארום אויף JEWNIVERSE פירט אויך אן מיט א ריין יידישן פּארטאל וואו מע קען פארעפנטלעכן זאכן אויף יידיש און פירן דיסקוסיעס און אויסטוישן זיך מיט מיינונגען און אינפארמציע אינגאנצן אויף אונדזער מאמע-לשון. דער דאזיקער פּארטאל הייסט DI VELT FUN YIDISH אדער "א גאנצע וועלט פון יידיש" (דאכט זיך אז אונדזער פריינד יידישסט האט עס שוין אמאל דערמאנט), גייט אהין אומבאדינגט אריין און גיט א קוק דארט אויף: http://whyjudaism.com/post/html/index.php ליידער איז דארטן נאך דערווייל זייער עלנט און גאנץ ליידיק, זעלטן ווען קומט מען אהין אריין און דעריבער געפינט מען דארט א שלל מיט ליידיקע "קעסטלעך", די פארשידענע קעסטלעך, דאס הייסט די פארשידענע רובריקן אדער קאטעגאריעס צו באהאנדלען און פארעפנטלעכן יידישע ליטעראטור, קולטור, שפּראך ענינים און אזוי ווייטער ווייזן אז דער נייער פּארטאל פארמאגט א גרויסן און אין תוך זייער א געזונטן פּאטענציאל. עס ווילט זיך דעריבער זייער האפן אז דער יידישער פּארטאל, "א גאנצע וועלט פון יידיש" וועט זיך אינגיכן צעוואקסן אין א פיל-זייטיקן, צענטראלן און ערנסטן וועב-פּלאץ פאר יידיש און יידישער ליטעראטור, געשיכטע, פאלקלאר און קולטור. עד כאן. איך גלייב ניט אז א סך פון אייך האבן אויסגעהאלטן צו דערלייענען מיין צעווילדעוועט פּלאפּלעניש ביזן סוף. מיר אליין איז א גרויסער חידוש וויאזוי איך האב זיך אזוי שוין טאקע אויף אן אמת צו-ברייטלעך צעשריבן. א גאר ווארעמען גרוס אייך אלעמען, ווי עס ווינטשט אייך פונעם גאנצן הארצן, אייער, קערבאלע
 

fanti

New member
מצטערת קערבאלע -- אנטצולדיק מיר

אבל יש לי בעיה עם המגילות הארוכות האלה והאידיש מעט מוזרה לי .. והעיניים כבר לא מה שהיו (בכלל לא היו) אז, הריני להצהיר שאין לי כוונה לקרא מגילה של איש מהכותבים פה רק דברים חביבים ו/או עליזים ו/או מצחיקים ו/או מעניינים וכו´ וכו´ שהרי איננו נמצאים בישיבה זה טוב למי שרוצה לעשות דוקטורט ... מצטערת, הייתי חייבת לכתוב כי זה לחץ עלי מאז התחלת להשתתף בפורום לפני זמן לא רב. גמר חתימה טובה פנטי
 

1haam

New member
א וועגן די מעגילעס

כ´האב אויכעט א פראבלעם צו לייענען אזא לאנגע מגילעס, און איך בין מסכים מיט דיר, פאנטי
 
אבל מה נעשה כאשר הדיון רציני ?

אין מנוס מלהתעמק באספקטים שונים של היידיש. אני מסכים שחוסר הניקוד (ההכרחי לדעתי לפי הכללים, ורבים שהתווכחו איתי בראשית ימי הפורום יסכימו איתי כעת) מונע ריכוז. זה גורם לעיינים להתעייף ולראות את ההודעה כגוש של אותיות שאין שום חיבור ביניהם. גם הצגת קטע ארוך ללא חלוקה לקטעים קטנים יותר מקשים על הקריאה. אבל הדברים שקערבאלע מביא חשובים מאוד לפורום, אי אפשר לבטל אותם בחוסר עניין. כאשר הדיון בנושא מסוים הופך להיות ארוך ומורכב, צריך לתת לדיון למצות את עצמו ולא להכריז על עייפות, ושוב, לא חייבים לקרוא את זה. מי שרוצה שיקרא. אני יודע מידע אישי, שחלק מחברי הפורום קוראים את הדברים האלה למרות שהם ארוכים וביידיש. אני חייב לציין עניין אישי: כאשר אני פותח דיון שאני יודע שהוא עקרוני ויוביל להרבה תגובות אני עושה זאת בעברית, כי אני רוצה שמרבית חברי הפורום יקראו את ההודעה ויגיבו עליה. כך עשיתי עם הודעה על אפשרות של מפגש, כתבתי את ההודעה בעברית.
 
הנה מה שהוא כתב בסוף:

עד כאן. איך גלייב ניט אז א סך פון אייך האבן אויסגעהאלטן צו דערלייענען מיין צעווילדעוועט פּלאפּלעניש ביזן סוף. מיר אליין איז א גרויסער חידוש וויאזוי איך האב זיך אזוי שוין טאקע אויף אן אמת צו-ברייטלעך צעשריבן. תרגום: עד כאן. אני לא מאמין שרובכם צלח את הברבור הפרוע עד הסוף. לי עצמי זה חידוש גדול איך שכתבתי כל כך הרבה. אתם יכולים להירגע
, קערבאלע בעצמו לא מאמין שהוא עשה את זה
והוא גם הניח מראש שרוב האנשים בפורום לא יצלחו את הקריאה. א גוטן מארגן
 

1haam

New member
זעט אויס אז איך וועל

נישט לייענען די אלע מגילעס
במקרה הצורך, נסמוך עליך, יידישיסט, שתתמצת.
 

fanti

New member
יידישיסט - אין בעיה עם הכתיבה שלך

בין אם היא בעברית או באידיש הכל ברור מתומצת ולעניין . אין בעיה להתעלם מהודעה כלשהי ואכן התעלמתי , אינני יודעת על מה הויכוח משום שמרגע שראיתי את ההודעה הראשונה וניסיתי לקרא בה , הבנתי את "הפואנטה" ולמען שלום עיני החלטתי להתעלם מהן. אבל כשההודעות האלה התרבו בקצב מסחרר ותפסו את כל המסך הן למעשה הפסיקו והסיתו את הפורום מכל נושאי השיחה שהיו בו קודם , ואינם עוד. על כן החלטתי להגיב
 

קערבאלע

New member
גמר חתימה טובה!

גם לך ולכל אשר לך, fanti! ראי במדור זה כתבתי, בין היתר גם לך, תשובה קצרה ברוח ימי התשובה, תחת הכותרת "חטאתי, עויתי, פשעתי".
 

fanti

New member
מאדאם באטרפללי - אז ככה........

עד לאחרונה התנהל הפורום הזה כמקום שכייף להכנס אליו כדי לדסקס בשפת האם , להזכר במילים, שירים ובריח של הבית. כאמור, עד לאחרונה מעולם לא היה זה בית ספר (עד כמה שידוע לי) או אפילו אולפנא לאידיש קצת מוגזם לדעתי למצא בכל פעם את מחצית המסך בשאלות שלך דבר שמבריח (אותי לפחות מהשתתפות בפורום שדי אהבתי) לשאלתך, הרי שנענית אין ספור פעמים הופניית למקומות לימוד מקומות רכישת ספרים ודי לחכימא .. יום נעים לך.
 
חייבים להבין את התסכול

של אנשים כמו מאדאם באטרפלי שיודעת מילים ביידיש שלמדה בבית הוריה אבל אינה יודעת לכתוב אותם ואת רובם אף לא יודעת את כוונתן. לא חייבים לקרוא כל הודעה. באמת שלא חייבים. אם את רואה הודעה שלא מעניינת אותך, פאנטי, אל תקראי. אני בטוח שיש כאן הרבה אנשים שלא קוראים את ההודעות הארוכות ביידיש למשל, או בכלל לא קוראים את ההודעות ביידיש. אז מה ? לא חייבים לקרוא את הכל. סבלנות וסובלנות.
 

zimes

New member
fanti - אני לא מבינה אותך:

מצד אחד את קובלת על ההודעה הארוכה של קערבאלע ביידיש, ומצד שני את נוזפת במאדאם בטרפליי על שאלותיה המעידות על רמה נמוכה של יידיש. מה את רוצה? שהפורום יהיה, בדיוק ברמת הידיעה ויכולת הריכוז שלך? חיה ותן לחיות. הניחי לאנשים שונים לכתוב מה שכיף להם לכתוב, וקראי את מה שכיף לך לקרוא. אני מצטרפת ליידישיסט: "לא חיבים לקרוא כל הודעה".
 

grinberg

New member
פאַנטי היקרה

בשבילך הפורום הוא כדי להיזכר במילים של הבית, ובשביל מישהו אחר הפורום עוזר לו למטרה אחרת. יש כאלו שזה שפת-אם שלהם ואוהבים את זה שגם באינטרנט הם יכולים לדבר יידיש, יש כאלו שיצאו בשאלה כמו אני ורוצים להמשיך להשתמש בשפה, יש כאלו שהם לומדים יידיש ועוד הרבה, לפורום (כמה שאני יודע) אין מטרה ממוקדת וכל אחד משתמש בו למטרותיו. אז אם לא בא לך לקרוא מגילות ארוכות אז תדלגי על הודעות אלו, אני דווקא מאד אוהב ומעריך מי שכותת מגילות ארוכות ביידיש, ככה מתחילים להרגיש שזה שפה לכל דבר... בהצלחה לך - רוני
 
קערבאלע נותן סקירה על כמה אתרים

ופורומים ביידיש ברחבי העולם. אחג הפורומים היותר חשובים הוא דווקא ברוסית ואמנם יש בו כמה ידענים גדולים של יידיש ותרבותה אבל הכל ברוסית. קערבאלע טוען שלפעמים אפשר למצוא שם גם מאמרים כתובים באותיות שלנו. אני נכנסתי קודם ובעזרתה האדיבה של מישהי שעובדת אתי ויודעת רוסית ניסינו למצוא את היידיש אבל לא מצאנו. חייבים לדעת רוסית. הוא נותן סקיר העל עוד כמה אתרים שנכתבו ע"י חרדים בארה"ב ועוסקים ביידיש. גם הפורום בהייד פארק מנוהל ע"י חרדי מניו יורק (ומהכרות עם הפורום אני די משוכנע שכולם שם חרדים). זה הסיכום הקצר של המאמר הארוך.
 

קערבאלע

New member
חטאתי, עויתי, פשעתי

טייערע פריינט, שוועסטער און ברידער כ´בעט אייך, למען-השם, נעמט זיך ניט איבער כ´בעט אייך, איר זאלט זיך ניט נעמען צום הארצן די יארן די יונגע איר זאלט זיך ניט פארשווארצן טאמער דערזעט איר אמאל, במחילה, א נודניק צעשרייבט זיך, שיקט לאנגע מגילות האט דעמאלט אויף אים -- אלע ווי איינער -- רחמנות און שוין, ווייל ניט אלץ מוז מען ליי´נען!
 
מאכט זיך נישט קיין צארן. קערבאלע

איך לעיין, אייערס, יעדער ווארט. נישט אלץ פארשטיי איך.
אבער, דאס איז שוין אן אנדערע מעשה. ס´איז געקומען די צייט, צום קויפן, א ווערטער בוך.
האט א גוט ליכטיג יאר !
 

קערבאלע

New member
גם אתם!

טייערער פריינד בן-אהרון (אַראָנאָוויטש?) איר און אלע אייערע נאענטע און ליבע זאלן האבן א געזונט, גליקלעך און פריידיק יאר!
 
למעלה